Η Κλέφτρα των βιβλίων

Πριν από μερικούς μήνες αγόρασα το βιβλίο με τίτλο «Η Κλέφτρα των βιβλίων».  Αυτό που με παρακίνησε αρχικά να το πάρω πέρα από το όμορφο εξώφυλλο και τον τίτλο του, ήταν ο χρόνος και ο τόπος που εκτυλίσσεται η ιστορία αλλά και μια μικρή περιγραφή στο οπισθόφυλλο του βιβλίου που παραθέτω ως έχει «Μια αξέχαστη ιστορία για τη δύναμη της ανθρωπιάς, για τις ανατροπές της ζωής, αλλά και για την αστείρευτη ικανότητα των βιβλίων!». Διαβάζοντας και την τελευταία σελίδα λοιπόν, δεν θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο με αυτό καθώς είχε καιρό να πέσει στα χέρια μου βιβλίο που να με παρασύρει με τέτοιο τρόπο  και να μου προκαλέσει τόσο δυνατά συναισθήματα.

Η ιστορία εκτυλίσσεται στη ναζιστική Γερμανία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου με πρωταγωνίστρια τη μικρή Λίζελ Μέμινγκερ. Η Λίζελ ταξιδεύει με τρένο στο Μόλχινγκ της Γερμανίας μαζί με τον μικρότερο αδερφό της και τη μητέρα της. Σκοπός του ταξιδιού είναι να δοθούν τα δύο παιδιά για υιοθεσία σε μία άλλη οικογένεια. Κατά τη διάρκεια όμως αυτού, ο αδερφός της Λίζελ πεθαίνει και στην κηδεία του κλέβει το εγχειρίδιο ενός νεκροθάφτη το οποίο δεν μπορεί καν να διαβάσει καθώς δεν ξέρει ούτε ανάγνωση ούτε γραφή, ξεκινώντας έτσι την καριέρα της ως κλέφτρα. Όταν φτάνει στο νέο της σπιτικό, στην οδό Χίμελ, γνωρίζει τους θετούς της γονείς, τη Ρόζα και τον Χανς Χούμπερμαν. Με αφετηρία αυτά τα γεγονότα παρακολουθούμε τη ζωή της Λίζελ στην οδό Χίμελ και τη συναναστροφή της με τους υπόλοιπους κατοίκους της, όπως τον καλύτερο της φίλο Ρούντι Στάινερ και τον Εβραίο πυγμάχο Μαξ που κρύβεται στο υπόγειο του νέου της σπιτιού. Η Λίζελ θα συνεχίσει να κλέβει βιβλία. Βιβλία που πετάνε οι ναζί στη φωτιά για να κάψουν και βιβλία από τη βιβλιοθήκη του δημάρχου. Βιβλία που θα αποτελέσουν σύντροφοι στις περιπέτειες της και ορόσημο στις πιο σημαντικές στιγμές της ζωής της.

Οι βασικοί χαρακτήρες του βιβλίου είναι από εκείνους που σου κλέβουν την καρδιά. Η Ρόζα, η θετή μητέρα της Λίζελ, μια γυναίκα με αθυρόστομο στόμα που φαίνεται σκληρή, στην πραγματικότητα έχει μεγάλη καρδιά και είναι εκείνη που σε καταστάσεις κρίσης διατηρεί την ψυχραιμία της για να βοηθήσει την οικογένεια της να ξεφύγει από αυτές. Ο Χανς, ο θετός της πατέρας, ο ευγενικός και ήρεμος άντρας με τα ασημιά μάτια που παίζει ακορντεόν, είναι εκείνος που γίνεται για τη Λίζελ ο πραγματικός της πατέρας, εκείνος που ξενυχτάει δίπλα της τα βράδια όταν αυτή παλεύει με τους εφιάλτες της, εκείνος που τη βοηθάει να προσαρμοστεί στο καινούριο της περιβάλλον, εκείνος που της μαθαίνει ανάγνωση και γραφή, εκείνος που μεγαλώνει την αγάπη της για τα βιβλία, εκείνος που της εμπνέει ασφάλεια κι εμπιστοσύνη. Ο Ρούντι, γίνεται ο καλύτερος φίλος της Λίζελ και είναι το ζωηρό γεμάτο ζωντάνια αγόρι με τα κίτρινα μαλλιά σαν λεμόνι που λατρεύει τον μαύρο αθλητή Τζέσε Όουενς, αγαπάει τη Λίζελ με όλη του την καρδιά και την παρακαλάει σε όλο το βιβλίο για ένα της φιλί, δεν διστάζει να μπει στα παγωμένα νερά ενός ποταμού μες στο Δεκέμβρη για να σώσει ένα βιβλίο της Λίζελ και να το κερδίσει. Ο Μαξ, ο Εβραίος με τα πουπουλένια μαλλιά που κρύβεται με τη βοήθεια των Χούμπερμαν στο υπόγειο του σπιτιού τους, αναπτύσσει μια ιδιαίτερη σχέση με τη Λίζελ και τις χαρίζει τις πιο όμορφες λέξεις που διάβασε στη ζωή της πάνω στο βιβλίο που έσωσε τη δική του ζωή. Τέλος, η ίδια η Λίζελ, η κλέφτρα των βιβλίων, Εκείνη που έριχνε τις λέξεις, το κορίτσι που έχει βιώσει την απώλεια και τη μοναξιά, βρίσκει παρηγοριά στα βιβλία και στην καινούρια της οικογένεια και γίνεται πηγή δύναμης για όσους την περιβάλουν.

Αυτός όμως που δεν ανέφερα κι άφησα επίτηδες τελευταίο μιας κι αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα του βιβλίου και ίσως το πιο ενδιαφέρον συστατικό του είναι ο αφηγητής αυτής της ιστορίας. Αυτός που αφηγείται λοιπόν είναι….. ο Θάνατος! Μάλιστα, καλά διαβάσετε! Ο Θάνατος! Ο Θάνατος όχι όμως όπως τον έχουμε στο μυαλό μας, αδίστακτο κι αιμοβόρο με το μαύρο μανδύα, το δρεπάνι του και  το σκελετωμένο πρόσωπο. Ο Θάνατος είναι μεν άσχημος στο παρουσιαστικό όπως αναφέρει κι ο ίδιος, αλλά έχει χιούμορ, αυτοσαρκάζεται, είναι μοναχικός, ευαίσθητος και συμπονετικός. Κουβαλάει στοργικά τις ψυχές των παιδιών στην αγκαλιά του ενώ κλαίει όταν αναγκάζεται να πάρει μαζί του έναν από τους αγαπημένους ήρωες της ιστορίας. Γνωρίζει όλα όσα πρόκειται να συμβούν και είτε τα υπαινίσσεται είτε τα αποκαλύπτει κατά τη διάρκεια της αφήγησης προκαλώντας ανατριχίλες κάποιες στιγμές, χωρίς όμως να μειώνει την αγωνία μας είτε την περιέργεια μας, καθώς θέλουμε να δούμε τον τρόπο που θα εξελιχθούν τα πράγματα.. Η συγκίνηση παραμένει αλώβητη παρόλο που μας προετοιμάζει για τα μελλούμενα. Ο Θάνατος νιώθει κουρασμένος από τη δουλειά του, βασανίζεται. Θεωρεί τον πόλεμο όχι φίλο αλλά ένα καινούριο αφεντικό που περιμένει από αυτόν να κάνει το αδύνατο. Να πάρει όσες περισσότερες ζωές μπορεί. Κι όταν τελειώνει τη σκληρή δουλειά, ο εργοδότης του όχι μόνο δεν τον ευχαριστεί αλλά ζητάει περισσότερα από αυτόν. 

 

Ο Θάνατος χορεύει με την Λίζελ στην αγγλική έκδοση  του βιβλίου.

                               

 Ο νεαρός συγγραφέας Μάρκους Ζούσακ έχει δημιουργήσει ένα υπέροχο, συγκινητικό βιβλίο με μαεστρία, λυρικότητα, ζωντανές εικόνες και μια πρωτότυπη αφηγηματική τεχνική. Οι χαρακτήρες, οι οποίοι δεν είναι μόνο αυτοί που ανέφερα παραπάνω, έχουν βάθος και μπορεί εύκολα να ταυτιστεί κανείς μαζί τους. Η ιστορία αποτελεί έναν ύμνο στην αγάπη, τη φιλία, την ανθρωπιά και τη δύναμη των βιβλίων και των λέξεων. Έναν ύμνο ενάντια στον πόλεμο και στη μισαλλοδοξία. Σίγουρα κάποια στιγμή στο μέλλον θα το ξαναδιαβάσω και θα πρότεινα και σε εσάς το ίδιο!

Το βιβλίο πρόκειται να γίνει ταινία που θα βγει στις κινηματογραφικές αίθουσες τον Ιανουάριο του 2014.  Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.