Αγώνες Πείνας (Η Τριλογία)

Νίκη σημαίνει φήμη και δόξα
Ήττα σημαίνει θάνατος
Καλώς ήρθατε στους Αγώνες Πείνας!
Και είθε οι πιθανότητες να είναι πάντοτε υπέρ σας... 

Πρωτοδιάβασα τους Αγώνες Πείνας το καλοκαίρι του 2009 μετά από μια εξεταστική γεμάτη άγχος και παρ όλη την κούραση που ένιωθα, ρούφηξα το βιβλίο σε μία μόλις μέρα. Αυτό ήταν το έναυσμα για το ταξίδι στον ζοφερό κόσμο που δημιούργησε η Σούζαν Κόλινς και κράτησε για ακόμη δύο βιβλία.

Η ιστορία εκτυλίσσεται στο μέλλον, στη χώρα που κάποτε ονομαζόταν Βόρεια Αμερική. Τώρα πια έχει καταστραφεί και στη θέση της υπάρχει το έθνος της Πάνεμ, με πρωτεύουσα την Κάπιτολ η οποία ελέγχει 12 επαρχίες-Περιοχές. Η Κάπιτολ είναι μια πόλη πλούσια που εκμεταλλεύεται στο έπακρο τις Περιοχές, τις καταπιέζει και για να τις κρατάει υπό έλεγχο τις εμπνέει φόβο αναγκάζοντας τες να στέλνουν έπειτα από κλήρωση ένα αγόρι κι ένα κορίτσι από 12 έως 18 ετών για να λάβουν  μέρος σε έναν αγώνα θανάτου με το όνομα «Αγώνες Πείνας»  που πραγματοποιείται σε μια Αρένα και μεταδίδεται ζωντανά από την τηλεόραση σε όλη την Πάνεμ.

Το πρώτο βιβλίο πέρα από την δράση που προσφέρει αποτελεί ουσιαστικά τη γνωριμία μας με τους ήρωες και την κατάσταση που καλούνται να αντιμετωπίσουν. Βασική ηρωίδα είναι η Κάτνις Έβερντιν, η οποία παίρνει εθελοντικά τη θέση της αδερφής της όταν εκείνη επιλέγεται να συμμετάσχει στου Αγώνες Πείνας. Όμως, η Κάτνις είναι σκληραγωγημένη κι εξοικειωμένη με την επιβίωση. Με τις πράξεις της όχι απλά φέρνει μια αλλαγή στους κανόνες του παιχνιδιού που παίζεται τόσα χρόνια στις πλάτες των αδυνάτων αλλά ανάβει μια σπίθα που θα αρχίσει να εξαπλώνεται σε όλο το έθνος.

 

Στο δεύτερο βιβλίο με τίτλο «Φωτιά», οι σπίθες που προκάλεσε η Κάτνις μετατρέπεται σε φωτιά που αρχίζει να σιγοκαίει ολόκληρη την Πάνεμ. Οι κάτοικοι των Περιοχών ξυπνούν, αρχίζουν να εξεγείρονται και η Κάπιτολ θέλει να εκδικηθεί. Η οργή της στρέφεται στην Κάτνις, η οποία θα πρέπει να επιβιώσει για δεύτερη φορά από την Αρένα των Αγώνων Πείνας, πιο συνειδητοποιημένη  όμως κι αποφασισμένη να αντισταθεί με οποιοδήποτε κόστος.

Το τρίτο βιβλίο έχει τον τίτλο «Κοτσυφόκισσα». Η Κάτνις, το φλεγόμενο κορίτσι έχει επιβιώσει και η Περιοχή της έχει καταστραφεί. Τα πράγματα έχουν αλλάξει, μια μεγάλη επανάσταση μαίνεται  ενάντια στην Κάπιτολ και η Κάτνις έχει μετατραπεί χωρίς η ίδια να το γνωρίζει σε σύμβολο αγώνα, την Κοτσυφόκισσα των επαναστατών. Όμως ο τίτλος αυτός δεν είναι απλή υπόθεση καθώς θα πρέπει να γίνει πιόνι στα χέρια των νέων ηγετών αυτή τη φορά, να πάρει μέρος στα σχέδια τους, να αναλάβει την ευθύνη για τις ζωές που θα χαθούν και να αλλάξει την πορεία ολόκληρου του έθνους της Πάνεμ.

Η συγγραφέας Σούζαν Κόλινς έχει δημιουργήσει ήρωες οι οποίοι αν και διαφορετικοί χαρακτήρες μεταξύ τους έχουν κοινό σκοπό και συμφέροντα που ανταποκρίνονται είτε στην μία πλευρά που είναι η αντίσταση και η ανατροπή της Κάπιτολ, είτε στην άλλη που στόχος είναι ο αμείλικτος έλεγχος των Περιοχών και η δίψα για εξουσία. Η Κάτνις είναι η κεντρική ηρωίδα, η οποία αφηγείται την ιστορία και είναι μια έφηβη με τα ελαττώματα της, δυναμική, έξυπνη και σκληρή πολλές φορές που έχει μάθει να στηρίζεται στα πόδια της κι αναγκάστηκε να ωριμάσει πρόωρα για να επιβιώσει και να φροντίσει την οικογένεια της καθώς και να πάρει αποφάσεις που την φέρνουν αντιμέτωπη με τις επιθυμίες και την ανθρωπιά της.  Καλύτερος της φίλος είναι ο Γκέιλ, ένας νεαρός, μεγαλύτερος της που τη συνοδεύει στο παράνομο κυνήγι που επιδίδεται, για να ταΐσουν τους εαυτούς τους και τις οικογένειες τους που λιμοκτονούν. Αυτός την καταλαβαίνει και τη νοιάζεται, τρέφει μίσος για την Κυβέρνηση και προστατεύει την οικογένεια της όσο εκείνη απουσιάζει. 

Η Κάτνις και ο Γκέιλ στο δάσος για κυνήγι.

Πιστός σύμμαχος της Κάτνις όμως είναι κι ο Πίτα, ένα συνεσταλμένο συνομήλικο της αγόρι από την ίδια Περιοχή που επιλέγεται ως ένας από τους αντιπάλους της στους Αγώνες Πείνας, αποτελεί την ήρεμη δύναμη και προσπαθεί να την προστατεύσει σε κάθε της βήμα και να της βγάλει τα καλύτερα στοιχεία του εαυτού της μιας και είναι ερωτευμένος μαζί της. Φυσικά οι χαρακτήρες στο έργο της Κόλινς είναι πολλοί όπως ο κυνικός, μεθύστακας και μέντορας της Κάτνις και του Πίτα, Χέιμιτς, η γλυκιά μικρούλα Ρου, η αλλοπρόσαλλη, χαμένη στον κόσμο της Έφι Τρίνκετ, ο αμείλικτος πρόεδρος Σνόου, ο πολύπλοκος Φίννικ Οντέρ, ο ευρηματικός Σίννα και η αμφιλεγόμενη Πρόεδρος Κόιν. Είναι σίγουρο ότι άλλους θα τους αγαπήσετε, άλλους θα τους αντιπαθήσετε,  άλλους θα τους λυπηθείτε ή μπορεί και να νιώσετε και όλα τα παραπάνω ταυτόχρονα.

Η Κάτνις κι ο Πίτα παρελαύνουν ως Φόροι υποτέλειας στο κοινό της Κάπιτολ. Η σπίθα έχει ανάψει...

Κι αυτό θεωρώ ότι είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα στα βιβλία της συγγραφέως, το γεγονός δηλαδή ότι παρόλο που η γραφή της είναι ωμή και λιτή χωρίς περίσσιες φιοριτούρες  μας κάνει να ταυτιζόμαστε με τους ήρωες και να θέλουμε εναγωνίως να δούμε τί θα γίνει παρακάτω, τι τροπή θα πάρουν οι ζωές τους. Το τέλος είναι ρεαλιστικό και αφήνει μια γλυκόπικρη γεύση κάτι που δεν είναι συνηθισμένο στο είδος της νεανικής φανταστικής λογοτεχνίας. Οι ήρωες προχωρούν καθώς η ζωή συνεχίζεται και μαζεύουν τα κομμάτια τους χωρίς να ξεχνούν, κουβαλώντας όλα τα σημάδια που τους αφήνει ο πόλεμος χωρίς να γίνεται η παραμικρή προσπάθεια για εξωραϊσμό της κατάστασης με ένα κλασσικό happy end. 

H Kάτνις στην αρένα.

Πέρα από την πανέξυπνη πλοκή, την καταιγιστική δράση και τους δυνατούς χαρακτήρες που έχουν να προσφέρουν τα βιβλία, δεν μπορεί να μη σταθεί κάποιος στις κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις τους. Η Κάπιτολ γίνεται σύμβολο μίσους απέναντι στα απολυταρχικά καθεστώτα που περιορίζουν τον ελεύθερο λόγο και την ανθρώπινη βούληση, χρησιμοποιούν προπαγανδιστικά μέσα καθώς και τον εκφοβισμό  για να συντηρηθούν. Άραγε διαφέρει τόσο πολύ η κοινωνία που περιγράφει η Κόλινς από τις δικές μας καπιταλιστικές κοινωνίες όπου τα πάντα περιστρέφονται γύρω από τη δίψα και το κυνήγι του χρήματος και της εξουσίας, πόλεμοι γίνονται στο όνομα μιας καλώς ευνομούμενης «δημοκρατίας», οι αδύναμοι - φτωχοί/άνεργοι/μετανάστες υφίστανται την καταπίεση και την εκμετάλλευση των Δυνατών και η ιδιωτική ζωή έχει καταρριφθεί όταν κάμερες εισβάλλουν στη ζωή μας και μάλιστα με τη θέληση μας με το πρόσχημα της ψυχαγωγίας;  Ακόμα τί γίνεται όταν η εξουσία διαφθείρει  ηγέτες που  παλεύουν στο όνομα μιας επανάστασης και της διασφάλισης της προστασίας όσων υποφέρουν; 

Η Κάτνις ως Κοτσυφόκισσα και σύμβολο επανάστασης.

Η τριλογία των Αγώνων Πείνας είναι μια σειρά εθιστική με ανατροπές και ρομαντισμό που διαβάζεται απνευστί, συναρπάζει και καθηλώνει. Δεν είναι τυχαίο ότι άρεσε σε όσους φίλους και γνωστούς την έχω προτείνει. Η αλληγορική αυτή ιστορία που παρουσιάζει ένα μέλλον τόσο πειστικό και τρομαχτικό, προκαλεί ορμητικά συναισθήματα, έντονους προβληματισμούς και σίγουρα θα τη θυμάστε για πολύ καιρό. Θεωρώ πως άνοιξε το δρόμο για τα δυστοπικά μυθιστορήματα που άρχισαν να ξεφυτρώνουν συνεχώς από τη μέρα που εκδόθηκε. Τα τρία βιβλία της σειράς κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πλατύπους.

Η Κάτνις κι ο Πίτα σε μια συμβολική πράξη αντίστασης απέναντι στο καθεστώς της Κάπιτολ

 Η κινηματογραφική ταινία που βασίζεται στο πρώτο βιβλίο βγήκε το 2012 με πρωταγωνίστρια τη βραβευμένη με Όσκαρ Τζένιφερ Λόρενς, η δεύτερη αναμένεται το Νοέμβριο του 2013 ενώ το τρίτο βιβλίο θα βγει σε δύο μέρη το Νοέμβριο του 2014 και το Νοέμβριο του 2015 αντίστοιχα.

                            To κινηματογραφικό trailer της πρώτης ταινίας

                        Το κινηματογραφικό trailer της εξαιρετικής δεύτερης ταινίας.

Σημειώσεις

• Η συγγραφέας εμπνεύστηκε την ιστορία των Αγώνων Πείνας από το μύθο του Θησέα και του Μινώταυρου. Θεωρεί πως η Κάτνις είναι ένας "φουτουριστικός Θησέας".
• Το θέμα των Αγώνων είναι εμπνευσμένο από τους ρωμαϊκούς αγώνες στην αρένα και τους μονομάχους.  Ο κόσμος της Πάνεμ, και ιδιαίτερα η Κάπιτολ, είναι γεμάτη με Ρωμαϊκές αναφορές. Το ίδιο το όνομα της Πάνεμ προέρχεται από την έκφραση “Panem et Circenses” που σημαίνει “Άρτος και Θεάματα”.